Η χρήση των ΓΤΟ και η ευρεία διάδοση τους εμπεριέχει τουλάχιστον τρεις σοβαρούς κίνδυνους. Ο ένας είναι η επιμόλυνση των μη ΓΤΟ καλλιεργειών με σπόρους και γενετικό υλικό από αυτούς των ΓΤΟ καλλιεργειών, και μάλιστα χωρίς να έχουμε καμία ένδειξη των αποτελεσμάτων μιας τέτοιας επαφής στο φυσικό περιβάλλον, μακριά από τις ελεγχόμενες συνθήκες των εργαστηρίων. Ο άλλος που σχετίζεται άμεσα με τον πρώτο είναι η μη- αναστεψημότητα των αποτελεσμάτων μιας τέτοιας επιμόλυνσης. Δυστυχώς, στην περίπτωση της βιοτεχνολογίας και των ΓΤΟ δεν έχουμε να κάνουμε με μια “πετρελαιοκηλίδα” την οποία μετά από κάποιες προσπάθειες και με την βοήθεια συγκεκριμένων τεχνικών μέσων θα μπορέσουμε να περιορίσουμε και να εξουδετερώσουμε πάρα την καταστροφή που μπορεί να έχει προκαλέσει. Αντίθετα έχουμε μια κατάσταση που οι όποιες διαταραχές προκαλέσει θα είναι μάλλον ανεξέλεγκτες και μη αναστρέψιμες. Ο τρίτος είναι η μείωση της βιοποικιλότητας στην φύση. Πρέπει να ξεκαθαρίσουμε ότι μεταλλάξεις και υβρίδια υπήρχαν πάντα στη φύση και όλη η πορεία της εξέλιξης (τόσο της φύσης όσο και της ανθρωπότητας) βασίζονταν σε αυτά. «Τα ανθρώπινα όντα “τροποποιούν” γενετικά οργανισμούς από τότε που άρχισε η εξημέρωση των ζώων και η καλλιέργεια των φυτών. Η ιστορία της εξημέρωσης ειδών είναι ακριβώς η ιστορία της γενετικής τροποποίησης τους, ώστε να καταστούν ιδιαίτερα “εκμεταλλεύσιμα”. Μπορεί μεταλλάξεις να γίνονταν πάντα στη φύση, αλλά αυτό που μέχρι τώρα υπήρχε και ποτέ δεν αμφισβητήθηκε, όχι πρακτικά τουλάχιστον (γιατί θεωρητικά αμφισβητήθηκε), ήταν η πολυμορφία και η τυχαιότητα. Όλη η θεωρία της εξέλιξης βασίζεται σε τυχαίες μεταλλάξεις, σε επικράτηση μορφών ζωής και ποικιλιών που τυχαία εμφάνισαν εκείνα τα χαρακτηριστικά που τους επέτρεψαν να επιβιώσουν στις εκάστοτε συνθήκες. Άλλωστε κάθε μορφή ζωής είναι μοναδική και από τα φυτά έως τον ανθρώπινο οργανισμό η ποικιλομορφία είναι αυτό που κάνει την επιβίωση του είδους πιο πιθανή.
Ένας από τους ύστατους στόχους των Αγρο-βιοτεχνολογικών μηχανισμών είναι ο απόλυτος έλεγχος των πρακτικών συναλλαγής σπόρων μεταξύ των αγροτών. Πιο συγκεκριμένα, οι μηχανισμοί επιδιώκουν να βρουν ένα τρόπο που θα τους εξασφαλίσει το να έρχονται σε αυτούς κάθε χρόνο για να αγοράσουν σπόρο. Έτσι εξηγείται και το γιατί ανυπομονούν να ρίξουν την Τεχνολογία Εξολοθρευτής (Terminator Technology). Η Τεχνολογία Εξολοθρευτής κάνει τον κάθε σπόρο στείρο μετά από την πρώτη βλαστική περίοδο, καθιστώντας αδύνατο για τους αγρότες να διατηρήσουν σπόρο- βασική αρχή της γεωργίας. Με το να προωθούν την Τεχνολογία Εξολοθρευτής οι Αγρο-βιοτεχνολογικοί μηχανισμοί θέλουν να περιορίσουν ακόμα περισσότερο τις επιλογές των αγροτών οι οποίοι ήδη εξαρτώνται κάθε χρόνο από εταιρείες σπόρων. Η μηχανισμοί το έχουν διασφαλίσει αυτό με τις πολυάριθμες πατέντες σπόρων.
Ήρθε τέλος η εποχή, που όλα, ακόμα και εκείνα που τα θεωρούσαν οι άνθρωποι σαν αναπαλλοτρίωτα (που δεν μπορούσαν να πουληθούν), έγιναν αντικείμενο ανταλλαγής, αντικείμενο αισχροκέρδειας και μπορούσαν να πουληθούν. Είναι η εποχή που ακόμα και κείνα τα πράγματα που ως τα τότε μπορούσαν να μεταδοθούν, μα ποτέ να ανταλλαχθούν σαν εμπορεύματα, να δοθούν μα ποτέ να πουληθούν, να αποχτηθούν μα ποτέ να αγοραστούν - αρετή, αγάπη, γνώμη, επιστήμη, συνείδηση κλπ- η εποχή τέλος που όλα πέρασαν στο εμπόριο. Είναι η εποχή της γενικής διαφθοράς, της παγκόσμιας αγοραπωλησίας ή για να μιλήσουμε με όρους της πολιτικής οικονομίας, η εποχή που κάθε τι, ηθικό ή φυσικό, μια κι έγινε εμπορική αξία, φέρνεται στην αγορά να εκτιμηθεί στην πιο ακριβοδίκαιη αξία του..
Κ. ΜΑΡΞ “ Η αθλιότητα της φιλοσοφίας”
Ο καπιταλισμός έχει έναν τρόπο να επιβιώσει: να επεκτείνει την εκμετάλλευση και την κυριαρχία του εντάσσοντας συνεχώς στην σφαίρα του εμπορεύματος ολοένα και περισσότερες κοινωνικές σχέσεις και αξίες χρήσης. από τα ανθρώπινα συναισθήματα και τις αισθήσεις μέχρι τον αέρα που αναπνέουμε και τις ιδιότητες της ίδιας της έμβιας ζωής. Και για να γίνει αυτό πρέπει πρώτα να τα ιδιοποιηθεί, να τα μετατρέψει σε ιδιοκτησία. Εδώ εμφανίζεται και ο ρόλος της βιοτεχνολογίας ως εκείνη η τεχνολογική και επιστημονική προσπάθεια να κατηγοριοποιηθούν, να ταξινομηθούν, καθώς και να τροποποιηθούν σε τέτοιο βαθμό οι γονιδιακές ιδιότητες της έμβιας ζωής, ώστε να μετατραπούν σε ιδιοκτησία και να ενταχθούν στην σφαίρα του εμπορεύματος ως κάτι που ανήκει, πουλιέται, αγοράζεται και πάνω από όλα κυριαρχείται από τα συμφέροντα του κεφαλαίου.
Οι τεχνολογίες και οι επιστήμες δεν αναπτύσσονται σε “κενό αέρος”, σ΄ ένα δοκιμαστικό σωλήνα, όσο έντεχνα και εάν προσπαθεί να μας κατασκευάσει αυτή την εικόνα η κυρίαρχη ιδεολογία. Ο καθορισμός και η συνάρτηση των επιστημονικών ανακαλύψεων και των τεχνολογικών τους εφαρμογών με τις παραγωγικές σχέσεις τις οποίες καλούνται να υπηρετήσουν είναι τόσο βαρυσήμαντα που πολλές φόρες επικαθορίζουν όχι μόνο το αποτέλεσμα αλλά και την ίδια την διαδικασία. Δεν είναι μόνο οι συγκεκριμένοι σκοποί και τα προκαθορισμένα πλαίσια μέσα στα οποία λαμβάνουν χώρα αυτές οι διαδικασίες. Πολλές φορές είναι το ίδιο το κοινωνικό περιβάλλον και άρα η ιδεολογική ηγεμονία των κυρίαρχων, που έχει ήδη κάνει την “προεπιλογή” σε τι θεωρείται κάθε φόρα επιστημονική γνώση, τι θεωρείται έγκυρο, τι κάθε φόρα είναι άξιο λόγου να αντιμετωπιστεί κάτω από το πρίσμα της επιστημονικής διαδικασίας και τι όχι.
Τα πανεπιστήμια έχουν γίνει μέρος εταιρικών επενδύσεων και, σε αντάλλαγμα αυτού, εταιρικής επιρροής. Με το να εξασφαλίζουν επενδύσεις από τον ιδιωτικό τομέα, να αναπτύσσουν εμπορικές και με δυνατότητα πατενταρίσματος τεχνολογίες, να δημιουργούν εκμεταλλεύσιμες υπο-εταιρείες (start-up companies) και εκπαιδεύοντας του απόφοιτους στο να καλύπτουν τις απαιτήσεις εργοδοτών, όλα αυτά έχουν γίνει ο κύριος σκοπός πανεπιστημίων.
Γιατί όμως τα πανεπιστήμια; Το κόστος επένδυσης τείνει να είναι χαμηλότερο στα πανεπιστήμια απ’ ότι στις συνεργασίες με άλλες εταιρείες. Τα χρέη είναι χαμηλότερα και η αξιοπιστία (της έρευνας) είναι προτιμότερο να προέρχεται από το πανεπιστήμιο και όχι από την εταιρεία. Τα πανεπιστήμια επίσης προσφέρουν χαμηλού κόστους εργασία από την σχολή και τους απόφοιτους φοιτητές που προθυμοποιούνται να βάλουν την δημιουργικότητα τους πάνω στην βιοτεχνολογική έρευνα. Όλα αυτά συμβαίνουν βέβαια εις βάρος των κοινωνικού συμφέροντος και της ακαδημαϊκής ελευθερίας. Αυτή βέβαια είναι μια ακόμα περίπτωση που το δημόσιο χρήμα επιχορηγεί εταιρείες.
Λίγο πριν το 2000 κορυφώθηκε η συζήτηση για το πατεντάρισμα των ανθρώπινων γονιδίων με την ανακοίνωση από το ινστιτούτο Παστέρ στο Παρίσι ότι όπου να ’ναι αποκωδικοποιεί το ανθρώπινο γονιδίωμα. O βιολόγος του Iνστιτούτου πούλησε την έρευνά του στην ιδιωτική Celera (1998) και δημιούργησε ανταγωνισμό με το δημόσια χρηματοδοτούμενο Human Genome Project (δεκαπενταετές πρόγραμμα 3 δισ. δολαρίων του Εθνικού Ινστιτούτου Υγείας των HΠA, που το 2000 είχε αποκωδικοποιήσει πάνω από 2 δισ. βάσεις της αλυσίδας του DNA).
Ή η επιστήμη είναι πράγματι επιστήμη και δεν είναι το παν,
ή θεωρεί τον εαυτό της το παν και παύει να είναι επιστήμη
Dominique Folscheild
Όσο λοιπόν απαραίτητη είναι η επιστημονική διαδικασία παραγωγής γνώσης για τον κόσμο γύρω μας, άλλο τόσο απαραίτητη είναι και η κριτική αντιμετώπιση της, εάν θέλουμε η γνώση να είναι εργαλείο για την κοινωνική απελευθέρωση και όχι ένα ακόμα όπλο στα χέρια των εκμεταλλευτών και των κυρίαρχων, όπως είναι η θρησκεία, το θέαμα, η ιδεολογία, το εμπόρευμα και η ιδιοκτησία. Το χειρότερο που θα μπορούσαμε να κάνουμε είναι να αποδεχθούμε, στην θέση των παλιών, νέες θρησκείες που θα “ιεροποιούν“ την γνώση απέναντι στην κοινωνία και θα την κάνουν κτήμα των νέων ιερατείων, ακόμα και εάν αυτά ορκίζονται στο όνομα της επιστήμης και του ορθολογισμού.
αντι-πληροφόρηση
ΕΑΑΚ - ΕΝΤΡΟΠΙΑ
